سقط جنین می تواند یک تجربه تلخ و غم انگیز برای مادر باشد.بسیاری از سقط های جنین غیر قابل پیشگیری و به دلیل ناهنجاریهای کروموزمی صورت می گیرد اما در شرایط خاص می توان مانع از سقط شد.باید بدانید رابطه جنسی ، ورزش کردن و کار در خانه جز در مواردی که پزشک تشخیص می دهد موجب سقط نمی شود. در افرادی که سابقه سقط دارند قبل از اقدام به بارداری باید بررسی های لازم بالینی انجام شود. در این مطلب همه چیز درباره سقط جنین را بخوانید.
سقط جنین
سقط جنین به مرگ جنین تا قبل از هفته بیستم بارداری اطلاق می شود. بیشتر از ۸۰ درصد سقط جنین‌ها در سه ماهه اول بارداری رخ می دهد و درصد کمتری بعد از هفته بیستم بارداری اتفاق می افتد.
جنین انسان علایم سقط جنین چیست؟
خونریزی ممتد به مقدار کم تا زیاد انقباض و گرفتگی عضلات درد شکم تب ضعف تهوع
درد پشت اگر زن بارداری با این علایم روبرو شد، باید فورا به پزشک خود مراجعه کند.
چه عواملی سبب سقط جنین می شود؟
علایم دقیق و قطعی سقط جنین مشخص نیست. اغلب سقط هایی که در سه ماهه اول بارداری رخ می دهد، به دلیل ناهنجاری های کروموزومی در جنین می باشد.
کروموزوم ها، ساختارهای کوچک درون سلول می باشند که حامل اطلاعات ژنی هستند و تمام ویژگی های جنین را مشخص می کنند، مانند جنسیت، رنگ مو، رنگ چشم و نوع گروه خونی.
عوامل سقط جنین چیست
عوامل سقط جنین عبارتند از:
عفونت – خطرات محیطی قرار داشتن مانند سموم و اشعه های رادیواکتیو – مشکلات هورمونی – ناهنجاری های رحمی – مشکلات دهانه رحم ی (مثلا دهانه رحم در اواسط دوران بارداری شروع به باز شدن می کند) – شیوه زندگی مانند مصرف سیگار و الکل و مواد مخدر – مشکلات کلیوی حاد – مشکلات قلبی مادرزادی – دیابت کنترل نشده – مشکلات غده تیرویید – مصرف بعضی داروها – سوء تغذیه شدید اگر زنی دو بار پشت سر هم سقط داشته باشد ، باید از نظر ژنتیکی و خونی مورد آزمایش واقع شود.
این آزمایش ها علل دقیق سقط های او را مشخص خواهد کرد علاوه بر این موارد، سن مادر عامل مهمی برای سقط جنین می باشد.
آمارها نشان دهنده این است که درصد سقط جنین در زنان ۲۰ تا ۳۰ ساله ۱۲ تا ۱۵ درصد می باشد و در سن ۴۰ سالگی به ۲۵ درصد می رسد، یعنی سقط جنین در سنین بالا بیشتر است.
فعالیت ورزشی، کار کردن و رابطه جنسی در طول مدت بارداری سبب سقط جنین نمی شود، ولی در مواردی خاص که پزشک تشخیص می دهد، می توانند خطر سقط جنین را افزایش دهند، مثلا موارد خاصی مانند خانم هایی که فعالیت های سنگین انجام می دهند و یا زایمان زودرس و بارداری های ناموفق داشته اند.
تشخیص سقط جنین
سقط جنین چگونه تشخیص داده و درمان می شود؟
پزشک متخصص زنان برای حصول اطمینان از سقط جنین، سونوگرافی برای مادر می نویسد.
اگر جنین کاملا از رحم مادر خارج شده باشد، معمولا کار دیگری انجام نمی گیرد. اما معمولا رحم کاملا تخلیه نمی شود و نیاز به کورتاژ دارد. در فرایند کورتاژ تمام بقایای جنین از بدن مادر خارج می شود. اگر علایم سقط در مادری دیده شود، ولی سقط تایید نگردد، بری چند روز استراحت کامل برایش تجویز می شود و باید در بیمارستان تحت نظر پزشک متخصص بستری شود. اگر زنی دو بار پشت سر هم سابقه سقط داشته باشد ، باید از نظر ژنتیکی و خونی مورد آزمایش واقع شود. این آزمایش ها علل دقیق سقط های او را مشخص خواهد کرد.
از کجا مادر متوجه می شود که جنین سقط شده است؟
لکه بینی و ناراحتی از علایم شایع بعد از سقط جنین می باشد.
اگر علایمی مانند خونریزی شدید، تب، لرز و یا درد داشتید، حتما با پزشک خود در میان بگذارید. این علائم می توانند به خاطر عفونت هم باشند.
چه مدت بعد از سقط می توان دوباره باردار شد؟
فردی که سقط جنین داشته، می تواند بعد از یک سیکل قاعدگی دوباره باردار شود. شروع این سیکل در زنی که قبلا قاعدگی منظم داشته، ۴ تا ۶ هفته بعد از سقط کامل است. در طول بارداری بدن زن هورمونی به نام HCG ترشح می کند که مانع ترشح هورمون های غده هیپوفیز می شود. غده هیپوفیز سبب تحریک فرایند تخمک گذاری در بدن می شود. هورمون HCG در طول سقط جنین کاهش می یابد.
معمولا این هورمون ۲ هفته پس از سقط جنین به مقدار قبل از بارداری می رسد. اگر فرد بعد از سقط، خونریزی طولانی مدت نداشته باشد، حدود ۴ هفته بعد از سقط تخمک گذاری انجام می شود. پس می توان نتیجه گرفت که کسی که سقط داشته، نباید از بچه دار شدن ناامید شود. آمارها نشان می‌دهند که حدود ۸۰ درصد زوج ها بدون پیشگیری، ظرف یکسال پس از سقط می توانند صاحب فرزند شوند. اگر پس از سقط، خونریزی طولانی مدت وجود داشت و هورمون HCG پایین نیامد، می تواند به دلیل باقی ماندن مقداری از جنین در داخل رحم مادر باشد و ممکن است در حین عمل کورتاژ، رحم کاملا تخلیه نشده باشد
خیلی از پزشکان معتقدند که پس از سقط، زن باید برای تشخیص زمان تخمک گذاری اش به مواردی از قبیل ترشحات رحم و دمای بدن خود توجه کند.
پیشگیری از سقط جنین
آیا می توان از سقط جنین پیشگیری کرد؟
اگر فردی چندین سقط متوالی داشته باشد، باید علل آن را بررسی کند. اگر مشکلات کروموزومی علت سقط بوده، باید با متخصصان علم ژنتیک، مشاوره کند. اگر رحم مشکل ساختاری دارد، می توان با عمل جراحی آن را برطرف نمود. اگر مشکل فرد، بیماری هایی نظیر دیابت و اختلال تیروئید است، می توان با کنترل آنها، شانس سقط جنین را در حاملگی بعدی پایین آورد.
در افرادی که دچار بیماری نقص سیستم ایمنی هستند، مانند لوپوس، محققان در حال بررسی یک سری دارو هستند تا افراد مبتلا بتوانند بارداری موفقی داشته باشند.
این مطالب بدین معنی است که باید ریشه مشکلات سقط جنین را شناخت و نسبت به رفع آنها اقدام کرد، اگر چه نمی توان هیچ راه حلی را ضمانت کرد. به هر حال با بررسی این مشکلات می توان شانس بارداری موفق را بالا برد.
همچنین بخوانید:
بد نیست باورهای نادرست درباره سقط جنین را بدانید
اگرچه لکه بینی می‌تواند یکی از علائم سقط جنین باشد، ولی هر لکه بینی‌ای نشانه سقط جنین نیست.
با این حال خونریزی حتی به میزان کم در بارداری طبیعی نیست و زنگ خطر محسوب می‌شود و حتما باید به پزشک مراجعه کرد. تا وقتی فقط خونریزی وجود دارد و دهانه رحم بسته است (حتی در صورت درد) این وضعیت تهدید به سقط نامیده می‌شود که ممکن است به سقط جنین بینجامد یا با درمان یا بدون درمان برطرف شود وحاملگی ادامه یابد.
معاینه واژینال وسونوواژینال حتی در تهدید به سقط ممنوع نیست و باعث سقط جنین هم نمی‌شود.
استراحت مطلق هیچ تاثیری در پیشگیری از سقط ندارد و با افزایش میزان انعقادپذیری خون وافزایش احتمال لخته شدن خون در اندام‌ها می‌تواند سبب ایجاد شرایط بسیار خطرناکی شود.
به همین دلیل استراحت مطلق به هیچ عنوان توصیه نمی‌شود. در مورد استراحت نسبی هم هنوز مطالعات کاملا آن را تائید نکرده‌اند، ولی عاقلانه به نظر می‌رسد فردی که سابقه سقط جنین دارد یا علائم سقط جنین دارد از کارهای سنگین اجتناب کند واستراحت نسبی داشته باشد.
منبع: نیک صالحی
